Osmanlı’da Fetret Devri

15.04.2021
174
A+
A-
Osmanlı’da Fetret Devri

1402 yılında Yıldırım Bayezid ile Timur arasında yapılan Ankara savaşı her konuda Osmanlı Devleti’ni büyük bir karmaşanın içine sokmuştur. Savaşın kaybedilmesi ve Yıldırım Bayezid’in Timur’a esir düşmesi Osmanlı Devleti’ni dağılmanın eşiğine getirmiş ve şehzadeler arası taht kavgalarının yaşandığı bir dönem olmuştur. Tarihte Fetret Devri olarak adlandırılan bu dönem yaklaşık 11 yıl sürmüş ve neticede Yıldırım Bayezid’in oğlu Sultan I. Mehmet’in devlet otoritesini sağlaması ve tek başına devlete hâkim olmasıyla son bulmuştur.

Ankara Savaşı’nda Timur’a esir düşen Yıldırım Bayezid’in dört şehzadesi arasında başlayan taht kavgasında Süleyman Çelebi Edirne’de, İsa Çelebi Bursa’da Mehmet Çelebi Amasya’da, Musa Çelebi ise Balıkesir’de hükümdarlıklarını ilan etmişlerdi. Bunlar arasında en güçlü olarak o zaman için devletin başkenti olan Edirne’ye hâkim olan Süleyman Çelebi olarak görülüyordu. Savaştan kalan ordunun büyük bir kısmına ve devlet adamlarının neredeyse tamamını hakimiyetine alan Süleyman Çelebi şehzadeler arasında en güçlü olanı olarak nitelendiriliyordu.

Ankara Savaşı’nın ardından Anadolu’da bir müddet kalan Timur büyük ölçüde sağlanmış olan Anadolu Türk birliğini beyliklere eski topraklarını geri vererek bozmuş ayrıca şehzadeler arasındaki taht mücadelesini de destekleyip ve her şehzadeyi bulunduğu mevkiinin hükümdarı olarak tanıyarak Osmanlı Devleti’ni tamamen parçalama amacı gütmüştür.

Şehzadeler arasındaki ilk mücadele Balıkesir’deki Musa Çelebi ve Bursa’daki İsa Çelebi arasında yaşanmış ve Musa Çelebi galip gelerek Bursa’yı ele geçirmiştir. Daha sonra topladığı kuvvetlerle tekrar Bursa üzerine yürüyen İsa Çelebi Musa Çelebi’yi mağlup etmiş ve Bursa’nın tekrar hâkimi olmuştur. Bu sırada Süleyman Çelebi Edirne’de bir hükümdar gibi davranıyor ve devletin Rumeli toprakları üzerinde söz sahibi oluyordu. Amasya’da bulunan Çelebi Mehmet ise Sivas taraflarına doğru yayılma imkânı arıyor ve ayrıca abilerinden biriyle ittifak arayışında bulunuyordu.

Anadolu’daki şehzadeler ilk taht şehri olan Bursa’yı ele geçirmenin hesaplarını yapıyordu. Çelebi Mehmet bir süre sonra İsa Çelebiye Anadolu topraklarını paylaşma teklifini iletti. Ancak bu teklifi reddedilince Bursa üzerine yürüdü ve iki şehzade Ulubat bölgesinde karşılaştı. İsa Çelebi’ye göre devlet idaresi ve askeri noktada daha üstün olan Çelebi Mehmet savaştan galip ayrıldı ve Bursa’ya girdi. Savaş sonrasında Bizans İmparatoruna sığınan İsa Çelebi imparator tarafından Edirne’ye emir Süleyman Çelebi’ye gönderildi. Süleyman Çelebi de onu tekrar Anadolu’ya geçirerek Çelebi Mehmet’e karşı mücadeleye girmesini sağlamıştır. İsfendiyar, Germiyan, Menteşe beylerinin de desteğini alan İsa Çelebi bir kez daha Çelebi Mehmet’e yenilmiş ve ona destek veren Anadolu beyleri de bu zaferi karşısında Çelebi Mehmet’e tabi olmak zorunda kaldılar. Artık Anadolu’nun büyük bir kısmı Çelebi Mehmet’in hakimiyetine girmişti.

Emir Süleyman bunun üzerine veziriazam Çandarlı Ali Paşa kumandasında kuvvetli bir orduyla Anadolu’ya geçti ve Bursa üzerine yürüdü. Karşı koyamayan Çelebi Mehmet Amasya’ya kadar çekildi. Bu arada Karamanoğlu’nun yanına sığınmış olan Musa Çelebi ile de bir anlaşma yapan şehzade Mehmet onu Rumeli’ye geçirerek Edirne üzerine göndermiştir. Bu haberi alan Emir Süleyman süratle Gelibolu’dan Rumeli’ye geçip Musa Çelebi’yi ilk savaşta mağlup etse de ikinci savaşta ona mağlup oldu ve Musa Çelebi tarafından ortadan kaldırıldı. Artık iki şehzade kalmıştı. Anadolu’da Çelebi Mehmet, Rumeli’de ise Musa Çelebi.

Bu sırada Musa Çelebi Emir Süleyman’a destek veren Bizans’a ders vermek için İstanbul’u kuşatmış bulunuyordu. İmparator çareyi Çelebi Mehmet’i Rumeli’ye davet etmekte buldu. Bu davet üzerine İstanbul üzerinden Rumeli’ye geçen Çelebi Mehmet Musa Çelebi ile mücadeleye girişse de mağlup olmaktan kurtulamadı. Tekrar tekrar şansını denediyse de her seferinde mağlup olan Çelebi Mehmet Musa Çelebi’nin yanındaki devlet adamlarını yanına çekmenin yollarını aramaya başladı.

Musa Çelebi birçok başarıya imza atıyordu ancak bunların çoğunu etrafındaki beylere borçluydu. Bununla birlikte Musa Çelebi hem devlet adamlarına hem de beylere oldukça sert davranıyor bu da onlar arasında huzursuzluklara sebep oluyordu. Bu durumu haber alan Çelebi Mehmet usta bir siyasetle önemli devlet adamlarını kendi tarafına çekmeyi başarmıştı. Emrindeki beylerin kendisini terk etmeye başlaması Musa Çelebi’yi zora sokmuş Edirne’yi kaybetmişti. Bulgaristan içlerine doğru çekilen Musa Çelebi ile onu takip eden Çelebi Mehmet Sofya yakınlarında karşılaştılar. Burada büyük bir yenilgi alan Musa Çelebi yakalanarak boğduruldu.

Musa Çelebi’nin ortadan kalkmasıyla devletin tek hâkimi olan Çelebi Mehmet 5. Osmanlı Padişahı olarak tahta çıkmıştır. Böylece 11 yıl süren Fetret Devri de bitmiş oluyordu.

 

Fetret Devri ,Fetret Devri kısaca,
Fetret Devri şehzadeleri,
2.fetret devri,
Fetret Devri nedenleri ve sonuçları,
Fetret Devri ne demek,
Fetret Devri Sonuçları,
Fetret Devri kaç yıl sürdü,
Fetret Devri hangi savaştan sonra başlamıştır

Hazırlayan : Cem Demirtay

kaynak belirtin, tüm hakları saklıdır, alıntı yapılamaz

KAYNAK : https://www.tarihigercekler.com/osmanlida-fetret-devri.html

tarihigercekler
BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.